Τρίτη 7 Ιουλίου 2009

Κόψτο το ρημάδι!


Ένας χρήσιμος οδηγός που μπορεί να βοηθήσει να σταματήσετε το κάπνισμα

H διαδικασία για να απαλλαγείτε από οποιοδήποτε πάθος ή εξάρτηση είναι η ίδια και περνάει από τις εξής συγκεκριμένες φάσεις:
Στην αρχή θέλετε να αρνηθείτε την αλλαγή - δεν επιδιώκετε να κόψετε το τσιγάρο, να χωρίσετε από τον ερωτικό σύντροφο που σας ταλαιπωρεί ή να κόψετε τη χαρτοπαιξία.
Κάποια στιγμή αρχίζετε να έχετε την πρόθεση να αλλάξετε τη «συνήθειά» σας. Καταλαβαίνετε πια σε τι βαθμό σάς εξουσιάζει και σκέφτεστε, π.χ., «καλό θα ήταν να σταματούσα το κάπνισμα», «καλύτερα να σταματήσω το χαρτί», «δεν ωφελεί να μένω με έναν άνθρωπο που με κάνει να υποφέρω» κλπ.
Επόμενο στάδιο είναι η προετοιμασία. Τώρα, λοιπόν, αρχίζετε να διερευνάτε τρόπους να απαλλαγείτε από αυτό που σας ενοχλεί, αλλά χωρίς να είστε ακόμα απόλυτα αποφασισμένοι. Συγκεντρώνετε πληροφορίες από φίλους που το έχουν κόψει και μαθαίνετε «κόλπα» που θα σας βοηθήσουν, αν τελικά αποφασίσετε στα αλήθεια να αλλάξετε κάτι. Πώς θα τα καταφέρετε; Δεν πρέπει να ξέρετε πού θα πάτε αν, για παράδειγμα, αποφασίσετε να αλλάξετε δουλειά; Δεν πρέπει να ξέρετε ότι θα περνάτε καλά μόνοι σας αν χωρίσετε με το σύντροφο που σας βασανίζει; Δεν πρέπει να ξέρετε τι σας περιμένει την επόμενη μέρα - τη μέρα χωρίς τσιγάρο;
Κάποια στιγμή περνάτε στο στάδιο της δράσης, π.χ., αρχίζετε από σήμερα δίαιτα, παραιτείστε σήμερα από τη δουλειά, κόβετε από αυτή τη στιγμή το τσιγάρο - υλοποιείτε αυτό που μέχρι τώρα απλώς μελετούσατε. Αυτή η φάση είναι κάτι σαν ενεστώτας διαρκείας. Είναι μια στιγμιαία κίνηση της σκέψης, αλλά οι στιγμές που κόβετε το τσιγάρο μοιάζουν μυριάδες, η μία μετά την άλλη, αλυσιδωτές - το πρώτο 24ωρο δεν προλαβαίνετε να πάρετε ανάσα και να σκεφτείτε οτιδήποτε άλλο για παραπάνω από 5 λεπτά. Το ερώτημα που κυριαρχεί είναι «πόσο κρατάει αυτό το μαρτύριο;».
H κρίσιμη φάση και η τελική δεν είναι η προηγούμενη, αλλά η διατήρησή της - πώς θα κρατήσετε τη δίαιτα και θα αποφύγετε τις λιχουδιές, πώς θα καταφέρετε να μην του ξανατηλεφωνήσετε, πώς θα αντέξετε να μην ανάψετε ένα τσιγαράκι...

Να το κόψω μια και έξω ή σιγά -σιγά
Υποθέτοντας ότι έχετε ήδη ξεκαθαρίσει μέσα σας ότι εσείς και το τσιγάρο πρέπει να τελειώνετε, θα περάσουμε στο «Πώς».
Για τον τρόπο διακοπής υπάρχουν διάφορες απόψεις, αλλά βασικά χωρίζονται σε δύο κάθετα διαφορετικές τάσεις, που η κάθε μία τους έχει μικρές παραλλαγές ή μεικτά προγράμματα «συνδυασμού τεχνικών».
H μία σχολή λέει ουσιαστικά «απαγόρεψέ το στον εαυτό σου» και «κόψε το τσιγάρο αυτή τη στιγμή μαχαίρι!», «δεν έχεις τίποτε να περιμένεις από κάτι που σε σκοτώνει», «είναι γελοίο και να το σκέφτεσαι».
H άλλη σχολή λέει «μελέτησε το τσιγάρο και τον εαυτό σου πριν το κόψεις» και «μην του το απαγορεύσεις ποτέ», αλλά «πείσε τον εαυτό σου να μην το ανάψει»&903; όμως, «ακόμα και αν το αραιώσεις για λίγες μέρες προκειμένου να το μελετήσεις, κάποια στιγμή, το πολύ σε 15 μέρες -όσο πιο σύντομα γίνεται-, κόψε το μαχαίρι».
Ενώ δηλαδή αυτές οι δύο προσεγγίσεις διαφοροποιούνται ως προς τη μέθοδο απόρριψης του τσιγάρου -απαγόρευση έναντι πειθούς-, συμφωνούν απόλυτα πως ο μόνος τρόπος να πεις «αντίο στο τσιγάρο» είναι να το κόψεις κάποια στιγμή μαχαίρι. Οι διαφορές αφορούν τα προκαταρκτικά, δηλαδή το πώς θα φτάσετε στο σημείο να το κόψετε μαχαίρι, καθώς και στο «μετά», δηλαδή στο πώς θα κρατηθείτε στην πορεία μακριά του.
Ποιος έχει δίκιο ως προς το πριν και το μετά; Και οι δύο, αλλά για διαφορετικές περιπτώσεις. Εσείς καλό θα ήταν ίσως να υιοθετήσετε στοιχεία και από τις δύο «σχολές», γιατί αποδίδουν σε μεγάλη γκάμα χαρακτήρων και όχι σε «ειδικούς τύπους». Μόνο εσείς θα δείτε στην πράξη ποιος είναι ο καλύτερος τρόπος να κόψετε το τσιγάρο, αλλά και να μην το ξαναρχίσετε.

Λίγο πριν τη «μεγάλη μέρα», αρχίστε να αλλάζετε κάποιες συνήθειές σας
Είστε αποφασισμένοι να το κόψετε, αλλά αναβάλλετε συνέχεια την απόφασή σας. Υπολογίστε σε ποια χρονική στιγμή θα έχετε τις καλύτερες δυνατές συνθήκες (λιγότερη πίεση στη δουλειά ή στα οικογενειακά) και ορίστε μία ημερομηνία. Επιλέξτε μία ημερομηνία από αυτές που δεν μπορείτε να ξεχάσετε - ας είναι τα γενέθλιά σας ή τα γενέθλια του παιδιού σας, ή πάντως μέρα συνδεδεμένη με κάτι σταθερό και σημαντικό, που δεν θα σας παρέχει το άλλοθι να τη λησμονήσετε.
Ανακοινώστε την ημερομηνία αυτή σε όλους και ζητήστε ξεκάθαρα τη συμπαράστασή τους. Άλλοι θα σας στηρίξουν με την αγάπη τους, άλλοι με την ανοχή τους και άλλοι με την αντίθεσή τους - θα σας πεισμώσουν πιθανόν περισσότερο. Σίγουρα, πάντως, θα έχετε πολλές αναστολές στο να απλώσετε το χέρι στο πακέτο, γιατί θα έχετε δεσμευτεί δημοσίως.
Λίγο πριν τη «μεγάλη μέρα», αρχίστε να αλλάζετε κάποιες συνήθειές σας. Αρχίστε να μειώνετε κατά δύο την ημέρα τα τσιγάρα που καπνίζετε και να βλέπετε πώς νιώθετε. Δείτε τι σας είναι χρήσιμο για να αναστείλετε το κάπνισμα - αυτό το όπλο θα σας χρειαστεί και όταν το κόψετε τελείως. Τι βοηθάει περισσότερο: μία βόλτα γύρω από το τετράγωνο, ένα τηλεφώνημα σε φίλο που το έκοψε και αυτός πριν από καιρό, ένα σνακ; Διερευνήστε αν θα χρειαστεί να κάνετε γυμναστική και δίαιτα. Προγραμματίστε τα από τώρα. Για τη «μεγάλη μέρα» βρείτε διάφορες ασχολίες που θα σας κρατούν πολύ απασχολημένο.
Τη «μεγάλη μέρα» πετάξτε τα πακέτα με τα τσιγάρα και εξαφανίστε τασάκια, σπίρτα και αναπτήρες. Τίποτε δεν πρέπει να σας θυμίζει το τσιγάρο. Όταν σας έρχεται να καπνίσετε, θυμηθείτε όλους τους λόγους για τους οποίους δεν πρέπει να το κάνετε.
Όταν σας έρχεται λαχτάρα για τσιγάρο, να σηκώνεστε από το γραφείο ή το τραπέζι όπου τρώτε και να πηγαίνετε μία βόλτα. Πιείτε μία γουλιά νερό, μασήστε τσίχλα κλπ. Aν καταφέρετε να κερδίσετε 5 λεπτά, έχετε νικήσει - τουλάχιστον σε αυτή τη φάση. H λαχτάρα δεν κρατάει πάνω από 3-5 λεπτά τη φορά. Αναλογιστείτε πόσο φρικιαστική είναι η εικόνα των πνευμόνων των καπνιστών. Θυμηθείτε τις στατιστικές και τους φίλους που χάσατε από κακοήθεις ασθένειες.
Βάλτε στοίχημα στο χώρο δουλειάς ότι, αν καπνίσετε, θα κεράσετε όλο τον όροφο. Αρχίστε να μαζεύετε τα λεφτά που δίνατε για τσιγάρα και πάρτε σήμερα κιόλας κάτι, για να νιώσετε ότι «πιάνουν τόπο».
Για λίγες μέρες καλύτερα να αποφύγετε τους φίλους που καπνίζουν και τους χώρους στους οποίους πηγαίνατε και καπνίζατε. Γενικά, καλό είναι να αποφύγετε ό,τι σας θυμίζει το τσιγάρο.

Πείστε τον εαυτό σας να μην καπνίσει

Προσπαθείτε από καιρό να πείσετε τον εαυτό σας να μην καπνίζει, αλλά προφανώς δεν τα καταφέρνετε και πολύ καλά. Ψάχνετε την κατάλληλη στιγμή - αλλά ποια στιγμή είναι κατάλληλη για να αποχαιρετήσεις κάτι που σε «συντρόφευε» δέκα-είκοσι χρόνια; Καμία. Κάποια όμως ίσως είναι πιο βολική. Ίσως να είναι η επόμενη αργία.
Μην πείτε σε κανέναν κουβέντα για την απόφασή σας να το κόψετε - ούτε καν σε όσους αγαπάτε. Όταν κάποιος σας επιβραβεύει ή σας μέμφεται, παίρνει αυτομάτως ένα μερτικό από την προσπάθειά σας. Το τσιγάρο όμως είναι πολύ προσωπική σας υπόθεση. Αν τώρα στηριχτείτε στην κατανόηση των άλλων, σε ποιον θα στηριχτείτε 6 μήνες αργότερα, όταν πιθανόν νιώσετε την ανάγκη να το ξαναρχίσετε, και θα είστε μόνοι στο σπίτι; Εδώ η μάχη είναι ανάμεσα σε εσάς και στο τσιγάρο - δεν χρειάζεται να παρεμβληθεί ούτε καν η καλή θέληση των άλλων, γιατί θα αφαιρέσει κάτι από τη δική σας θέληση.
Εκμεταλλευτείτε το χρόνο που σας απομένει για να μελετήσετε το τσιγάρο όσο περισσότερο μπορείτε. Πρέπει να ξέρετε τι ακριβώς σημαίνει για εσάς.
Αν ήρθε η μέρα να το κόψετε, μην πετάξετε τα τσιγάρα και τα τασάκια. Δεν υπάρχει λόγος να τα έχετε κάπου προσιτά, αλλά ούτε και να αισθάνεστε ότι το τσιγάρο είναι απαγορευμένο. Αν βλέπετε το πακέτο, μπορεί να μπαίνετε σε πειρασμό, αλλά συγχρόνως αισθάνεστε ότι έχετε επιλογή - ότι κανείς δεν σας υποχρεώνει να το κόψετε.
Όταν σας γεννιέται η επιθυμία να καπνίσετε, μην προσπαθήσετε να την απωθήσετε με αντιπερισπασμούς. Έτσι, θα απωθήσετε την ανάγκη σας ή θα την υποκαταστήσετε με φαγητό και θα γίνετε βουλιμικοί. Αποδεχτείτε την επιθυμία σας για τσιγάρο και πείτε «απλώς» ότι επιλέγετε αυτή τη στιγμή να μην καπνίσετε, είναι καλύτερα να μην καπνίσετε, ίσως καπνίσετε αργότερα, αξίζει τον κόπο να μην καπνίσετε τώρα. Αν πείτε «δεν κάνει να καπνίσω», κινδυνεύετε να νιώσετε ότι κάποιος σας στερεί το τσιγάρο. Έχει όμως μεγάλη σημασία να θυμάστε συνέχεια ότι εσείς έχετε συνειδητά επιλέξει να μην καπνίσετε. Και το επιλέξατε πριν από δύο ώρες. Πάντα εσείς το επιλέγετε.
Κάντε και σήμερα ό,τι θα κάνατε «κανονικά», δηλαδή αν καπνίζατε. Αν προσπαθήσετε να αλλάξετε τη ζωή σας και τις συνήθειές σας, θα νιώσετε ακόμα πιο στερημένοι. Για πόσον καιρό δεν θα δουλεύετε ή δεν θα βλέπετε τους φίλους σας- πιθανόν και το σύντροφό σας; Οι άλλοι καπνίζουν. Αυτό επιλέγουν. Και εσείς είστε εκεί, μαζί τους, στην ίδια πολυθρόνα που ήσασταν και χτες καπνίζοντας, αλλά είστε ελεύθεροι να μην καπνίσετε. Γιατί εσείς επιλέξατε να μην καπνίζετε.
Καλύτερα να μην προσπαθήσετε να εδραιώσετε την απόφασή σας με τον τρόμο κάποιων ασθενειών. Σταματάτε να καπνίζετε γιατί θέλετε να είστε ελεύθεροι. Αν νιώσετε υποχρεωμένοι να το κόψετε για λόγους υγείας (ή γιατί φοβάστε ότι μελλοντικά θα έχετε λόγους υγείας), τότε θα νιώσετε ότι το κόβετε αναγκαστικά. Κανένας νόμος δεν σας υποχρεώνει να είστε υγιείς. Εσείς επιλέγετε να είστε υγιείς. O φόβος δεν ενισχύει την επιλογή και τη δύναμη της θέλησης που έχετε&903; την αποδυναμώνει, γιατί σας κάνει να νιώθετε όχι θεληματικά αντικαπνιστές, μα υποχρεωτικά αντικαπνιστές. H απειλή πιθανόν να λειτουργήσει στον ψυχισμό σας σαν επιβολή.

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου